Deluxe Ludzie

Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Historie rodzinne: grawer z ul. Szerokiej

Justyna Michalkiewicz-Waloszek

9 marca 2016 (artykuł sprzed 8 lat)

Opinie (43)

Najnowszy artykuł na ten temat Cztery pokolenia Flisaka. Czterdzieści lat historii z Gdańskiem w tle

To była miłość z przypadku. Nigdy nie marzył, aby być grawerem. Los pokierował go w tym kierunku, a pasja przyszła z czasem. Od dwudziestu pięciu lat niemal codziennie przychodzi do zakładu przy ul. Szerokiej.

W poprzednim odcinku cyklu "Historie rodzinne" opisaliśmy rodzinę zegarmistrzów z ul. Długiej w Gdańsku. Tym razem odwiedzamy niewielkie pomieszczenie pełne twórczego chaosu. Taki jest zakład przy ul. Szerokiej zobacz na mapie Gdańska . Wewnątrz - pan Henryk Jaworski, który graweruje od przeszło sześćdziesięciu lat. Wciąż ma pasję, iskrę w oczach i dumę z pracy, którą wykonał. Poznajcie historię gdynianina, który od ponad półwiecza graweruje w sercu Gdańska.

Mały notesik z wielkimi nazwiskami

Za sprawą córek pan Henryk założył notesik, w którym skrzętnie zapisuje najważniejsze realizacje. Pierwszy wpis pochodzi z 1967 roku, ostatni z 2016. Znajdziemy w nim m.in. takie nazwiska jak: prezydent Francji Charles de Gaulle, Nicolas Sarkozy, Jan Paweł II czy Tadeusz Mazowiecki. Grawerował również Bursztynowe Słowiki, m.in. dla Justyny Steczkowskiej, Beaty Kozidrak i dla Garou.

- Widzi pani to zdjęcie? Dostałem na pamiątkę od generała Mirosława Hermaszewskiego, naszego kosmonauty. Przyszedł do mnie przy okazji wizyty w Gdańsku. Grawerował tabliczkę pamiątkową i zostawił swoją obrączkę ślubną. Poprosił, aby na drugiej stronie wygrawerować napis "kosmos" - mówi dumnie.
Graweruje linie życia

Porównanie historii ze współczesnością. Na górze zdjęcie Henryka Jaworskiego z 1992 roku. Na dole spróbowaliśmy odtworzyć ten sam kadr, na ile to było możliwe.

Pan Henryk jest cichym współtowarzyszem naszych historii. Od narodzin, aż do śmierci. Klienci przynoszą pamiątki chrztu świętego, pióra z okazji otrzymania tytułu magistra i tabliczki pogrzebowe. Nie wszyscy odbierają swoje zamówienia. Niektórzy przychodzą po latach, inni nie przyjdą nigdy.

- Tam na półce stoi złota tabliczka. Grawerowałem ją dla córki mojego klienta. Młoda dziewczyna. Nikt po nią nie przyszedł. Po czasie dowiedziałem się, że zmarła. Stoi więc u mnie do dziś, taka pamiątka - dodaje.
Przekrój przedmiotów z ostatnich pięćdziesięciu lat, które przeszły przez dłonie pana Henryka jest tak samo bogaty jak przekrój klientów. Zaczynając od obrączek poprzez puchary, pióra wieczne czy szklane kieliszki, aż po zabytki z gdańskich wykopalisk. Kiedyś elegancka pani przyniosła zapinkę do krawata i zamówiła niecenzuralny napis.

- Nie chcę mówić dokładnie, co to było, ale jak chciała, tak się zrobiło. Zgodnie z życzeniem - mówi zawstydzony.
Dziś prawdziwych grawerów już nie ma

Gdy zaczynał, nie było ich wielu, ale pracy było dużo. Dzisiaj rzemieślników można ze świecą szukać, a pracy jest mało. Wszystko za sprawą automatyzacji. Jest szybciej, łatwiej, bardziej ekonomicznie. To nie zawsze jednak idzie w parze z jakością. Ręczna praca ma w sobie magię i jak przekonuje pan Henryk - nie zetrze się tak szybko.

Nic nie wskazuje na to, żeby cokolwiek miało się zmienić. Jak podkreśla, młodzież współcześnie nie kwapi się do rzemiosła. Próbował zaszczepić pasję w 16-letnim wnuku, dając mu w prezencie płytkę i wyostrzony rylec.

- Czas pokaże - dodaje.
Na brak zajęcia pan Henryk jednak nie może narzekać. Chociaż klientów jest niewielu, a dzisiaj trafiają się częściej "drobne zlecenia", podczas naszej dwugodzinnej rozmowy do warsztatu przychodzi ich czworo. Każdy z innym zapytaniem. Starsza para z prośbą o wygrawerowanie obrączek, pani z pucharem pamiątkowym dla szefa, dziewczyna z prośbą o napis dla psa oraz młoda para z pamiątką chrztu.

Pasja z przypadku

Zaczynał w wieku 14 lat. Z przypadku. W domu było ich sześcioro. Jako najstarszy syn miał zostać stolarzem, jak ojciec. Przypadek jednak sprawił, że zaczął przyuczać się do zawodu grawera. Edukację rozpoczął w zakładzie spółdzielczym "Zegarmistrz". Pierwszą samodzielną pracą były emblematy do czapek od mundurów dla dawnej szkoły Rybołówstwa Morskiego w Gdyni.

- Ktoś musiał zrobić matrycę stalową do tych grawerów, więc zrobiłem. Pilnikiem trzeba było wyszlifować, nadać formę, wypolerować i polakierować litery, żeby kontrastowały. Niektórym się wydaje, że grawer tylko przy stole siedzi i graweruje. To nieprawda. Pracy jest dużo, a wiedzę trzeba mieć solidną - dodaje.
W wieku dwudziestu lat otrzymał wezwanie do wojska. Po powrocie nie mógł znaleźć pracy w zawodzie. Wszędzie pytali, czy umie grawerować na maszynach, a on potrafił tylko ręcznie. Trzeba było z czegoś żyć, więc na dwa miesiące zatrudnił się przy pakowaniu damskich torebek w Zakładach Terenowych w Sopocie.

Pracę w zawodzie znalazł w Gdańsku przy ul. Garncarskiej zobacz na mapie Gdańska

. Przez 25 lat współpracował z czterema zegarmistrzami. W głowie jednak zrodziła się myśl, aby mieć coś swojego. W 1989 roku przejął lokal na ul. Szerokiej. Po dawnym kiosku ruchu. Na pamiątkę historii przy Garncarskiej, w jego dzisiejszym zakładzie zawieszonych jest kilka zegarów, które odmierzają czas. Każdy nieco innym rytmem.

- Tyle już minęło, a nie wiadomo kiedy. Człowiek nie zdaje sobie sprawy, jak to wszystko szybko przemija. Mam 75 lat, ale nie czuję się staro, dlatego wciąż pracuję. Chcę być między ludźmi. Pół życia tu spędziłem. Póki mam jeszcze siły, będę pracować. Ciężko będzie się rozstać z tym miejscem. Jak zejdę z tego świata, najprawdopodobniej to wszystko trafi na złom - pokazuje na swoje maszyny.

Justyna Michalkiewicz-Waloszekj.michalkiewicz@trojmiasto.pl

Miejsca

Grawer H. Jaworski Gdańsk, Szeroka 86/87
5.1 Usługi grawerskie 4 miejsce

Opinie (43)

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-03-11 11:05

obrączki

Pan Jaworski wygrawerował na naszych obrączkach po wewnętrznej stronie nasze imiona ale zrobił to ODWZOROWUJĄC ODRĘCZNE PODPISY. Wyszło bardzo ładnie i wyjątkowo. W dużych salonach tylko sztanca. Same obrączki robiliśmy też w małym zakłądzie bo w salonach mówili że się nie da. Oczywiście dało się, nosi się dobrze już kilka lat.

8 lat
- 7 0
Twoja opinia

Zmień treść

Pan Jaworski wygrawerował na naszych obrączkach po wewnętrznej stronie nasze imiona ale zrobił to ODWZOROWUJĄC ODRĘCZNE PODPISY. Wyszło bardzo ładnie i wyjątkowo. W dużych salonach tylko sztanca. Same obrączki robiliśmy też w małym zakłądzie bo w salonach mówili że się nie da. Oczywiście dało się, nosi się dobrze już kilka lat.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-03-11 18:56

Piekny budynek z ladnym malunkiem, Nie wiedzialem, ze tam taki stoi.

Super!

8 lat
- 3 1
Twoja opinia

Zmień treść

Super!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-03-11 19:20

Piękna historia:)

Grawer nie może zniknąć z panoramy gdańskich zawodów!!!
niech Pan żyje 150 lat!

Konrad z Gdańska
8 lat
- 7 0
Twoja opinia

Zmień treść

Grawer nie może zniknąć z panoramy gdańskich zawodów!!! niech Pan żyje 150 lat!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-03-11 22:28

Super

17 lat temu grawerowalem tam obrączki

Michał
8 lat
- 2 0
Twoja opinia

Zmień treść

17 lat temu grawerowalem tam obrączki
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-03-12 18:39

Dziękuję

Właśnie tak, dziękuję P. Grawerowi z Szerokiej, P. Zegarmistrzowi z Długiej, P. Krawcowej ze Swiętojańskiej za to, że są. Ich prace to małe dzieła, wykonane z sercem. Wykonany ręczny grawer na łyżeczkach moich wnuków tchnie człowieczeństwem a nie martwą maszyną. Dziękuję i oddaję wielki szacunek Wszystkim Ostatnim Rzemieślnikom.

8 lat
- 30 0
Twoja opinia

Zmień treść

Właśnie tak, dziękuję P. Grawerowi z Szerokiej, P. Zegarmistrzowi z Długiej, P. Krawcowej ze Swiętojańskiej za to, że są. Ich prace to małe dzieła, wykonane z sercem. Wykonany ręczny grawer na łyżeczkach moich wnuków tchnie człowieczeństwem a nie martwą maszyną. Dziękuję i oddaję wielki szacunek Wszystkim Ostatnim Rzemieślnikom.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-03-13 11:13

Grawer Ditberner

Kiedyś w Gdyni najstarszym grawerem był p.Alfred Ditberner i jego syn Mirosław. Pan Alfred pochodził z Łodzi i tam już w latach 20-30 ubiegłego stulecia na Piotrkowskiej miał duży zakład.

Miecio
8 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

Kiedyś w Gdyni najstarszym grawerem był p.Alfred Ditberner i jego syn Mirosław. Pan Alfred pochodził z Łodzi i tam już w latach 20-30 ubiegłego stulecia na Piotrkowskiej miał duży zakład.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-04-26 06:29

A ja robię grawerszybko :)

grawerszybko

8 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

grawerszybko
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-05-10 23:28

Wszystkiego dobrego Mistrzu. Pozdrawiam Konrad Łodygowski

7 lat
- 2 0
Twoja opinia

Zmień treść

Wszystkiego dobrego Mistrzu. Pozdrawiam Konrad Łodygowski
Regulamin dodawania opinii